SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON
Sağlık çalışanları mesleklerinin bir parçası olarak
radyasyonla, toksik kimyasal ürünlerle, fiziki stresle, kas iskelet sistemi
hastalıklarıyla karşılaşmaktadır. Tüm bunlara ek olarak enfeksiyonlar da sağlık
çalışanlarının hayatları için önemli risk teşkil eder.
Mikroorganizmalar
konağa kabaca aşağıdaki yollarla bulaşırlar:
1.
Temas Yoluyla: Hastane ortamında en sık patojen bulaşma yolu ellerdir.
Ülkemizde sağlık çalışanlarının el hijyenine uyumu yetersizdir. Hastaya temas öncesi ve sonrası, hastaya
invaziv cihaz ( üriner katater, periferal vasküler katater vb.) uygulamadan
önce, vücut sıvıları, muköz membranlar, eldiven giymeden önce, giydikten sonra
vb. eller yıkanmalıdır. El yıkamanın mümkün olmadığı durumlarda ise mutlaka el
dezenfektanları kullanılmalıdır. Alkollü el dezenfektanları standart su ve
sabunla yapılan el temizliğine nazaran 100 kat daha fazla bakteriyi ortadan
kaldırabilir. El dezenfektasyonu için sağlık çalışanları birbirini uyarmalı,
sıfır tolerans kültürünü oturtmalıdırlar.
2.
Damlacık Yoluyla:Akla grip(influenza virüsü) gelmelidir. Bu etken büyük
damlacıklarla bulaşır ve en fazla 1m uzağa gidebilir. Solunum yolu hastalıkları
ise küçük damlacıklarla taşınır. Tipik olarak suçiçeği ve tüberküloz örneği
verilebilir. Su çiçeği olan bir kişiyle aynı oda da uzakta bile olsanız risk
altındasınızdır. Hatta eski hekimler suçiçeği olan hastanın kapısından geçmenin
bile hastalık kapmak için yeterli olacağını söylerlerdi.
3.
Kan Yoluyla: HBV ve HCV enjektör,
kesici alet yoluyla bulaşabilir. Sağlık çalışanlarının HBV aşısı olması
gerekmektedir. Aksi takdirde HBV virüsü bulaşan kişilerde kronik enfeksiyonla
karşı karşıya gelirler. HCV’ye özgü aşı yoktur. Riskli temastan sonra akut HCV
tanısı konulursa tedaviyle %100 başarı sağlanır.
HIV enfeksiyonu günümüzde sıklığı artan bir enfeksiyondur.
Koruyucu aşısı yoktur. Mesleki maruziyet sonrası 72 saat içinde başlanan
antiretrovital tedavi ile enfeksiyon önlenebilir.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (CCHF) koruyucu aşısı olmadığı için sağlık
çalışanlarının maksimum bariyer önlemi alması gerekmektedir.
Yukarıda da bahsedildiği üzere sağlık çalışanları çeşitli
enfeksiyöz riskler altındadır. Aşıyla korunabilecek her alanda aşı olmaları
önerilmektedir.
Peki hangi aşılar ne zaman olunmalıdır?
HBV aşılaması
|
Tüm antiHBs < 10iu/ml sağlık personeline
0,2 ve 6.aylarda 3 doz
|
HAV aşılaması
|
AntiHAV IgG negatif her sağlık çalışanına 6
ay arayla 2 doz
|
İnfluenza aşılaması
|
Yumurta alerjisi olmayan her sağlık
çalışanına yılda 1 kez
|
Kızamık/kızamıkçık/kabakulak(KKK)
aşılaması
|
KKK antikorları
negatif olan sağlık çalışanına 1 ay arayla 2 doz
|
Suçiçeği aşılaması
|
VZV IgG negatif olan sağlık çalışanına
6 ay arayla 2 doz
|
Meningokok aşısı
(Menenjit)
|
Her sağlık çalışanına
1 veya daha fazla doz
|
Tetanos/difteri
|
Her 10 yılda 1
|
TdaP
|
Bir kereye mahsus
sonrasında 10 yılda bir
|