Yenidoğanlarda; karaciğer mikrozomal enzimleri ve böbrek fonksiyonları yetersizdir,ilk 4 hafta içinde hızla gelişir.Yedi aylık olana kadar böbrek tam fonksiyon gösteremez.Bu nedenle ilaç eliminasyonu düşüktür.
Çocuklarda; ilaç absorbsiyonu yavaştır.Ayrıca vücut sıvı hacmi fazladır,vücut yağ oranı ve plazma protein miktarı düşüktür.Bu nedenle çocuklarda ilaç dağılımı farklıdır.
Tetrasiklin kullanımı çocuklarda dişlerde kalıcı renklenmeye,kortikosteroit kullanımı ise büyüme ve gelişme geriliğine neden olur.
İLERİ YAŞIN İLAÇ ÜZERİNE ETKİSİ
İleri yaşlarda,plazma protein miktarı azalır;özellikle proteinlere bağlanan ilaçların plazmadaki konsantrasyonu ve yan etki görülme olasılığı artar.
Mide kan akımı, boşalma hızı azalır ve ilacın midede kalma süresi uzar,ilaç absorbsiyonu gecikir.
Vücut sıvı hacmi azalır,yağ oranı artar.Bu nedenle yağda çözünen ilaçların etkisi uzar.(Örn.Benzodiazepinler)
Karaciğerde kan akımı ve işlevsel hepatosit miktarı azalır,ilaç metabolizması azalır.
Böbrek fonksiyonları ve glomerüler filtrasyon hızı azalır.Böbreklerde elimine edilen ilaçların kan düzeyleri ve toksisiteleri artar.
CİNSİYETİN İLAÇ ÜZERİNE ETKİLERİ
Kadınlarda ilaç yan etkisi görülme olasığı erkeklere oranla daha fazladır.
Kadınlarda CYP3A4 enzimi erkeklere göre daha aktiftir.Bu enzimle metabolize olan ilaçlar kadınlarda daha çabuk metabolize olurlar.
GEBELİĞİN İLAÇ ÜZERİNE ETKİSİ
Gebelikte vücut sıı hacmi ve plazma hacmi artar.Plazmada bulunan albumin gibi ilaç bağlayıcı proetin konsantrasyonu azalır.Ayrıca akciğerdeki kan akımı ve alveolar alım artar.Böbrek kan akımı ve glomerüler filtrasyon hızlanır.
En yüksek teratojenite riski ilk sekiz haftadadır ve bu nedenle ilk trimesterde ilaç kullanımından kaçınılmalıdır.
GENETİK FAKTÖRLERİN İLAÇ ÜZERİNE ETKİSİ
CYP2D6 polimorfizmi ve enzim eksikliği her 100 kişinin yedisinde görülür.Bu enzimle metabolize olan ilaçlara alınan etkide fazladır.
Glıkoz-6-fosfat dehidrojenaz eksikliği olan bireylerde aspirin.NSAİİ'ler sülfonamidler gibi ilaçlar kullanıldığında hemolitik anemi gelişir.
İlaç kullanılırken ilacın etkisinin kişiden kişiye göre değişeceği için bireysel faktörlere dikkat edilmelidir.
Farmakolojik Bilgiler
İLERİ YAŞIN İLAÇ ÜZERİNE ETKİSİ
Mide kan akımı, boşalma hızı azalır ve ilacın midede kalma süresi uzar,ilaç absorbsiyonu gecikir.
Vücut sıvı hacmi azalır,yağ oranı artar.Bu nedenle yağda çözünen ilaçların etkisi uzar.(Örn.Benzodiazepinler)
Karaciğerde kan akımı ve işlevsel hepatosit miktarı azalır,ilaç metabolizması azalır.
Böbrek fonksiyonları ve glomerüler filtrasyon hızı azalır.Böbreklerde elimine edilen ilaçların kan düzeyleri ve toksisiteleri artar.
CİNSİYETİN İLAÇ ÜZERİNE ETKİLERİ
Kadınlarda ilaç yan etkisi görülme olasığı erkeklere oranla daha fazladır.
Kadınlarda CYP3A4 enzimi erkeklere göre daha aktiftir.Bu enzimle metabolize olan ilaçlar kadınlarda daha çabuk metabolize olurlar.
GEBELİĞİN İLAÇ ÜZERİNE ETKİSİ
Gebelikte vücut sıı hacmi ve plazma hacmi artar.Plazmada bulunan albumin gibi ilaç bağlayıcı proetin konsantrasyonu azalır.Ayrıca akciğerdeki kan akımı ve alveolar alım artar.Böbrek kan akımı ve glomerüler filtrasyon hızlanır.
En yüksek teratojenite riski ilk sekiz haftadadır ve bu nedenle ilk trimesterde ilaç kullanımından kaçınılmalıdır.
GENETİK FAKTÖRLERİN İLAÇ ÜZERİNE ETKİSİ
CYP2D6 polimorfizmi ve enzim eksikliği her 100 kişinin yedisinde görülür.Bu enzimle metabolize olan ilaçlara alınan etkide fazladır.
Glıkoz-6-fosfat dehidrojenaz eksikliği olan bireylerde aspirin.NSAİİ'ler sülfonamidler gibi ilaçlar kullanıldığında hemolitik anemi gelişir.
İlaç kullanılırken ilacın etkisinin kişiden kişiye göre değişeceği için bireysel faktörlere dikkat edilmelidir.
Farmakolojik Bilgiler
