SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON

SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON

Sağlık çalışanları mesleklerinin bir parçası olarak radyasyonla, toksik kimyasal ürünlerle, fiziki stresle, kas iskelet sistemi hastalıklarıyla karşılaşmaktadır. Tüm bunlara ek olarak enfeksiyonlar da sağlık çalışanlarının hayatları için önemli risk teşkil eder.

Mikroorganizmalar konağa kabaca aşağıdaki yollarla bulaşırlar:

1. Temas Yoluyla: Hastane ortamında en sık patojen bulaşma yolu ellerdir. Ülkemizde sağlık çalışanlarının el hijyenine uyumu yetersizdir.  Hastaya temas öncesi ve sonrası, hastaya invaziv cihaz ( üriner katater, periferal vasküler katater vb.) uygulamadan önce, vücut sıvıları, muköz membranlar, eldiven giymeden önce, giydikten sonra vb. eller yıkanmalıdır. El yıkamanın mümkün olmadığı durumlarda ise mutlaka el dezenfektanları kullanılmalıdır. Alkollü el dezenfektanları standart su ve sabunla yapılan el temizliğine nazaran 100 kat daha fazla bakteriyi ortadan kaldırabilir. El dezenfektasyonu için sağlık çalışanları birbirini uyarmalı, sıfır tolerans kültürünü oturtmalıdırlar.

2. Damlacık Yoluyla:Akla grip(influenza virüsü) gelmelidir. Bu etken büyük damlacıklarla bulaşır ve en fazla 1m uzağa gidebilir. Solunum yolu hastalıkları ise küçük damlacıklarla taşınır. Tipik olarak suçiçeği ve tüberküloz örneği verilebilir. Su çiçeği olan bir kişiyle aynı oda da uzakta bile olsanız risk altındasınızdır. Hatta eski hekimler suçiçeği olan hastanın kapısından geçmenin bile hastalık kapmak için yeterli olacağını söylerlerdi.

3. Kan Yoluyla: HBV ve HCV enjektör, kesici alet yoluyla bulaşabilir. Sağlık çalışanlarının HBV aşısı olması gerekmektedir. Aksi takdirde HBV virüsü bulaşan kişilerde kronik enfeksiyonla karşı karşıya gelirler. HCV’ye özgü aşı yoktur. Riskli temastan sonra akut HCV tanısı konulursa tedaviyle %100 başarı sağlanır.

HIV enfeksiyonu günümüzde sıklığı artan bir enfeksiyondur. Koruyucu aşısı yoktur. Mesleki maruziyet sonrası 72 saat içinde başlanan antiretrovital tedavi ile enfeksiyon önlenebilir.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (CCHF)  koruyucu aşısı olmadığı için sağlık çalışanlarının maksimum bariyer önlemi alması gerekmektedir.

Yukarıda da bahsedildiği üzere sağlık çalışanları çeşitli enfeksiyöz riskler altındadır. Aşıyla korunabilecek her alanda aşı olmaları önerilmektedir.

Peki hangi aşılar ne zaman olunmalıdır?

HBV aşılaması	Tüm antiHBs < 10iu/ml sağlık personeline 0,2 ve 6.aylarda 3 doz
HAV aşılaması	AntiHAV IgG negatif her sağlık çalışanına 6 ay arayla 2 doz
İnfluenza aşılaması	Yumurta alerjisi olmayan her sağlık çalışanına yılda 1 kez
Kızamık/kızamıkçık/kabakulak(KKK) aşılaması	KKK antikorları negatif olan sağlık çalışanına 1 ay arayla 2 doz
Suçiçeği aşılaması	VZV IgG negatif olan sağlık çalışanına 6 ay arayla 2 doz
Meningokok aşısı (Menenjit)	Her sağlık çalışanına 1 veya daha fazla doz
Tetanos/difteri	Her 10 yılda 1
TdaP	Bir kereye mahsus sonrasında 10 yılda bir